Bitki Örtüsü Özellikleri #
Araştırma sahası Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi arasında hüküm süren Marmara Bölgesi geçiş iklimi içerisinde yer alması nedeniyle bitki örtüsü çeşitliliği bakımından zengindir. Ancak eski dönemlerden beri yerleşim bölgesi olması nedeniyle beşeri etmenlere bağlı olarak tarla açma, yakacak temini gibi nedenlerden dolayı doğal bitki örtüsü tahribatlara uğramıştır. Ayrıca aşırı gelişen sanayi tesislerine yer bulabilmek amacıyla bitki örtüsü gün geçtikçe zarar görmektedir. Günümüzde tahribatın sürdüğü Samanlı Dağlarında makiler ve zeytinlikler, çam ve meşe orman örtüsünün yerini almıştır. Katırlı Dağlarının alçak kesimlerinde ormanlık alanlar yerini zeytinliklere bırakmış olup yüksek kesimlerinde ise çam ormanları yer almaktadır.
Gemlik ve çevresinde yüksek alanlarda görülen bitki örtüsü zeytin ve makilerdir. Makiler, Marmara kıyıları boyunca ve alçak vadi tabanlarında orman örtüsünün kaldırıldığı yerlerde 350-500 m’lere kadar yaygındır. Sahada tepelik alanlarda ve hafif yüksek yamaçlarda görülen meşe kalıntıları, daha önce ormanın olduğunu, fakat sonradan ormanların tahrip edilerek makilik alanlara dönüştüğünü göstermektedir. Maki topluluklarına Gemlik Körfezi kıyıları, Karsak Boğazı, İznik Gölü’nün kuzey kıyılarında rastlanmaktadır. Sahadaki başlıca maki türleri dikenli mersin (Ruscus aculeatus), kocayemiş (Folium arbutu), defne (Folium), karaçalı (Fructus poliuri) ve kermez meşesidir (Quercus coccifera).62
Alçak alanlarda halk sebzecilik, meyvecilik ile uğraşırken; biraz yükseklere çıkıldıkça zeytincilik ve hayvancılık karşımıza çıkmaktadır. Deniz seviyesindeki ovalık alanlar tarla tarımı amacıyla kullanılmış olsa da aşırı nüfus hareketleri sonucunda tarım
62Güngördü, s. 77-94
yapılabilen araziler yerleşim alanı olarak kullanılmaya başlamıştır. Plansız yapılanma ve alternatif yol açma çalışmaları sonucunda doğal bitki örtüsü tahrip edilmiş durumdadır.
